Over de regionale publieke omroepen

Media-aanbod

De regionale publieke omroepen zijn journalistieke organisaties die hun inwoners voorzien van onafhankelijke en betrouwbare informatie. Dit is het uitgangspunt bij alles wat ze doen. Elke omroep heeft een regionale mediaraad, een redactiestatuut en een redactieraad. Die zorgen ervoor dat journalisten in vrijheid hun werk kunnen doen, zonder rekening te hoeven houden met andere belangen dan de journalistieke.

Het regionale media-aanbod voorziet in nieuws, informatie en achtergrondverhalen, met bijzondere aandacht voor cultuur. Dit helpt mensen goed geïnformeerd hun mening te vormen en zich te verbinden met hun regionale cultuur. De journalistiek heeft ook een duidelijke controlerende functie, die tot uiting komt in onderzoeksjournalistiek.

Een greep uit het media-aanbod in 2024:

• Dagelijks brachten regionale publieke omroepen accuraat en op feiten gebaseerd nieuws en informatie.
• De dertien regionale publieke omroepen maakten 208 documentaires. Mooie voorbeelden daarvan zijn Achter de Poort van RTV Noord (winnaar Gouden Regiohelden award 2024), De tijd zal het leren van NH Media en Wolvendrift van RTV Drenthe. Een volledig overzicht staat in de bijlage Rapportage prestatieafspraken.
• De omroepen versloegen dit jaar 310 evenementen. Zo was L1 live bij het 18de Liberation Concert op de Amerikaanse Begraafplaats in Margraten. Omroep Flevoland deed live verslag van de Keti Koti-herdenking in Almere Stad en RTV Utrecht was live bij de officiële opening van de gerestaureerde Domtoren in Utrecht. Een volledig overzicht van de evenementen staat in de
  bijlage Rapportage prestatieafspraken.
• De redacties van de omroepen deden verschillende kritische en diepgravende onderzoeken. Zo onderzocht Omroep Gelderland in samenwerking met Follow the Money de malversaties bij voetbalclub Vitesse. Oost onderzocht de kosten van de opvang van Oekraïense vluchtelingen in 25 Overijsselse gemeenten. Omroep Flevoland, Omroep Gelderland en Oost verzamelden wekenlang gegevens over de uitval van streekbussen en vergeleken die met de geplande dienstregeling. Rijnmond onderzocht het vaargedrag van watertaxi’s in de Rotterdamse haven en Omrop Fryslân dook in de snelheid van watertaxi’s op het Wad. Andere voorbeelden van onderzoeksjournalistiek staan in de bijlage Rapportage prestatieafspraken.
• Op weekdagen verzorgen de regionale publieke omroepen het NOS Journaal Regio op NPO2.
• Op NPO 2 waren ook de programma’s Noord Zuid Oost West en Expeditie NL te zien. Noord Zuid Oost West is een etalage voor de programma’s van de regionale omroepen. Expeditie NL is een samenwerking van alle regionale omroepen, het Caribisch Netwerk en Omroep MAX. Het is een informatief reportageprogramma over onderwerpen die landelijk spelen maar die – hoe klein ons land ook is – een paar kilometer verderop vaak een ander verhaal opleveren. De regionale omroepen leveren items voor dit programma aan die onder eindredactie van Omroep MAX tot stand komen.
• Het Regio Songfestival. Elke regionale omroep vaardigde – op geheel eigen wijze – een artiest af voor de finale in Maastricht. Deze dertien artiesten streden om de winst in een liveshow, waarin de eigenheid en rijkdom van de diverse streken en streektalen van Nederland de revue passeerden. De artiesten zongen uitsluitend in het Nederlands of in hun regiotaal. Emma Luca uit Doetinchem won deze editie met het nummer Illusie.
• Het festival voor de regionale journalistiek Regiohelden vond voor het derde achtereenvolgende jaar plaats in Leeuwarden. Regiohelden staat in het teken van ontmoeting en kennisdeling. Ruim 150 medewerkers van de dertien regionale omroepen wisselden kennis uit over nieuwe ontwikkelingen in de journalistiek.

Calamiteitenzenders

De omroepen zijn ook de wettelijke calamiteitenzenders voor de provincies. Bij een ramp geeft de overheid informatie via deze zenders. Samen met de veiligheidsregio’s wordt de bevolking op de hoogte gehouden in geval van nood. In 2024 is geen gebruik gemaakt van deze formele calamiteitenfunctie.

Bereik, impact en distributie

Om de regionale publieke omroepen onafhankelijke en kwalitatief hoogwaardige journalistiek te laten bieden, zetten we vanuit RPO in op een breed en toegankelijk media-aanbod via traditionele en digitale kanalen.

In 2024 werkten we aan het versterken van de samenhangende distributiestrategie, voor maximale impact en bereik van de omroepen:

• Digitale platforms: websites en apps van de omroepen bieden on demand nieuws, livestreams en regionale achtergrondinformatie.
• Traditionele media: radio en televisie blijven belangrijke kanalen voor nieuws en achtergrondprogramma’s.
• Sociale media: door platforms zoals Facebook, YouTube, Instagram en TikTok actief in te zetten, bereiken de omroepen specifieke doelgroepen en vergroten ze de betrokkenheid van die groepen.
• Samenwerkingen met landelijke en internationale platforms.

Bereik regionale publieke omroepen stabiele factor in het uitgebreid medialandschap

In 2024 bereikten de (nieuws)verhalen van de regionale publieke omroepen op radio, televisie en online gemiddeld 80 procent van alle Nederlanders . Dit laat zien dat de regionale publieke omroep, ondanks het grote aanbod en de uiteenlopende diversiteit aan media, een sterke en stabiele factor is. We volgen de nationale en internationale trends in traditioneel kijken en luisteren op de voet.

Meer over onze prestaties op het gebied van bereik en waardering is te vinden in de bijlage Rapportage prestatieafspraken.

Online bereik blijft toenemen, televisie en radio constant

• In 2024 bereikte de content op de regionale online kanalen gemiddeld 61 procent van het publiek (59 procent 2023). De regionale websites, apps en sociale mediakanalen aan elkaar kregen de hoogste waardering: een 7,5.
• Televisie is belangrijk voor het bereik van de regionale publieke omroep. Jaarlijks kijkt gemiddeld 65 procent van het publiek naar regionale programma’s op televisie (66 procent 2023). Kijkers waarderen dit met een 7,3.
• De regionale radio-uitzendingen hadden een jaarbereik van 42 procent (41 procent 2023), met een waardering van 7,4.

Publieksprofielen online en radio het jongst

Ook in 2024 komt het publiek van de regionale publieke omroepen overeen met de samenstelling van de inwoners. Binnen de diverse kanalen zien we wel verschillen: online wordt vooral gebruikt door 18- tot 44-jarigen en radio door 18- tot 30-jarigen. Televisiekijkers zijn gemiddeld iets ouder.

Jaarbereik per omroep

Online bereik in beweging

• Van het totale publiek gebruikte 10 procent uitsluitend de regionale online kanalen. In 2024 gebruikte 13 procent van de 18- tot 30-jarigen uitsluitend regionale online kanalen. In de groep 60- tot 76-jarigen neemt het gebruik van alleen online kanalen toe: van 4 procent in 2023 naar 6 procent in 2024.
• De grootste toename in 2024 zien we, met 3 procentpunten, in het online bereik van de groep 45- tot 59-jarigen naar 61 procent.
• Gemiddeld bereikten we online 66 procent van de 18- tot 30-jarigen , 65 procent van de 31- tot 45-jarigen en 52 procent van de 60- tot 76-jarigen
• Het dagelijks bereik van regionale online kanalen is 21 procent en wordt daarmee in 2024 net iets meer gebruikt dan tv met 19 procent dagelijks bereik. Radio bereikt dagelijks 15 procent van de mensen.
• De websites van de regionale publieke omroepen bereikten 40 procent van het totale publiek. Gevolgd door Facebook (22 procent), de apps (17 procent), YouTube (13 procent), X (7 procent) en Instagram (10 procent, een groei van 25 procent ten opzichte van 2023).

Verdere verspreiding verhalen van regionale omroepen

Nieuwsberichten van de regionale omroepen werden ook in 2024 door NOS ingezet op radio, tv en internet. Negen procent van de Nederlanders zag regionale berichten alleen via NOS. Door de samenwerking met NOS bereiken de regionale publieke omroepen andere inwoners van Nederland dan via hun eigen kanalen.

Bij de verspreiding gaat het niet alleen om het bereik van de omroep bij het publiek, maar ook over de verdere verspreiding van nieuws dóór het publiek. Gemiddeld deelde 36 procent van het publiek wel eens een bericht via sociale media. Interactie door een beoordeling, een like of toevoeging aan favorieten deed 37 procent.

De verhalen van de regionale omroepen vormden ook gespreksstof voor het publiek. Maar liefst 66 procent gaf aan met vrienden of collega’s te praten over nieuwsberichten van de regionale
publieke omroepen.

Bureau Regio

De redactie van Bureau Regio schrijft elke dag verhalen voor de platforms van NOS. Op deze manier krijgt regionale content een gezicht op landelijk niveau. Het regionale nieuws dat via de website en app van NOS wordt gedeeld, kon in 2024 rekenen op ruim 344 miljoen bezoeken. Dat waren er ruim 940.000 per dag.

NLZIET

In 2024 bereikten de regionale publieke omroepen via NLZIET bijna 129.000 unieke kijkers. Via NLZIET werd in totaal ruim 380.000 uur gekeken naar de programma’s van de regionale publieke omroepen. Ten opzichte van 2023 is dat een groei in kijkers van 33 procent en een groei in aantal gekeken uren van 35 procent.

Overige distributie

Vrijwel alle Nederlandse pakketaanbieders geven de televisie- en radiokanalen van de regionale omroepen door. Daarnaast worden de uitzendingen ongecodeerd via de ether (DVB-T) in de eigen provincie uitgezonden. De televisiekanalen van RTV Noord, Omrop Fryslân, Omroep Gelderland, Oost en Omroep Brabant zijn ook via satelliet te ontvangen in het basispakket van Canal Digitaal.

Innovatie en ontwikkeling

In verschillende samenwerkingsverbanden werken de RPO en de dertien regionale publieke omroepen samen aan vernieuwingen die de kwaliteit van de sector, de omroepen en de regionale onafhankelijke journalistiek verhogen.

Regiogroei

In Regiogroei werken tien van de dertien regionale omroepen samen aan technische ontwikkeling en de gezamenlijke web/app-omgeving. Ze bundelen hun krachten op het gebied van innovatie, doorontwikkeling, beheer en onderhoud van online distributie en de ontsluiting van het media-aanbod. Daarnaast werken de omroepen samen aan onderzoek en de gezamenlijke inkoop van technische ondersteuning. Hierdoor beschikt elke omroep over dezelfde meetgegevens en gebruiken redacties dezelfde tools om de prestaties in apps en websites te monitoren en te verbeteren.

Er zijn grote stappen gemaakt om de omroepen te voorzien van een modern en modulair platform. Het voldoet aan de eisen en wensen van hedendaagse gebruikers én maakt het mogelijk om stapsgewijs vernieuwingen per omroep te introduceren, op basis van ambitieniveau, middelen en beschikbaarheid.

Focus op drie thema’s

Op het gebied van innovatie focuste Regiogroei zich in 2024 op drie thema’s: Personalisatie & AI, Content & Interactie en Distributie & Platform.

Personalisatie en AI

De tien deelnemende omroepen implementeerden in 2024 een nieuwe tool/werkwijze. Daarmee kunnen ze specifieke contentaanbevelingen doen om het gebruik van hun websites en apps te verlengen en herhaalbezoek te stimuleren. Ook zetten ze in op het converteren van incidentele bezoekers vanuit zoekmachines en sociale media naar terugkerende bezoekers. Door gerichter content aan te bieden, vergroten ze de kans op herhaalbezoek. Ook kunnen ze nu A/B-tests uitvoeren om het aanbevelingsalgoritme verder te verbeteren.

Content & Interactie

Op het gebied van Content & Interactie lanceerden de omroepen zelf ontwikkelde nieuwsbrieven. Die hebben ze in eigen beheer, inclusief gebruikersdata en de mogelijkheid tot personalisatie. Ook kunnen ze nu zelf formulieren maken voor enquêtes en andere vormen van publieksinteractie. Vanwege de toenemende populariteit van video is ook de gebruikservaring van video on demand verder verbeterd.

Distributie & Platform

Bij Distributie & Platform stond toegankelijkheid centraal. Op advies van een externe specialist verbeterden we de modulaire web-/appomgeving. Het is toegankelijk voor gebruikers en zoekmachines, de content is beter beschikbaar en het platform is veiliger, met name op het gebied van hosting om bijvoorbeeld DDoS-aanvallen beter te weerstaan. Ook investeerden we in het beter meten en verzamelen van data (waaronder audio en video). Dit geeft meer inzicht en maakt verdere optimalisatie van het
platform mogelijk.

Web-/appomgeving voor alle dertien omroepen

In 2024 onderzochten we ook wat de mogelijkheden zijn tot het samen verder ontwikkelen van een gezamenlijke web/app-omgeving voor alle dertien omroepen. Dit moet in 2025 leiden tot een definitief besluit.

Regio Exchange

Naast platformontwikkeling beheert Regiogroei ook Regio Exchange: het platform voor gegevens- en contentuitwisseling. Alle dertien regionale omroepen maken hier gebruiken van om automatisch content te delen met elkaar en met derden zoals NOS en NLZIET. In 2024 vonden diverse verbeteringen plaats aan Regio Exchange:

• Met de vernieuwde interface kunnen omroepen beter monitoren en krijgen ze meer inzicht in het distributieproces.
• De elektronische programmagids (EPG) geeft omroepen nu meer inzicht in de complete status van de EPG, inclusief bescherming tegen dubbele time slots. De infrastructuur, het rechtenbeheer en de dataflow zijn verbeterd.

Uniforme uitwijkvoorziening

Om ervoor te zorgen dat de regionale omroepen ook bij incidenten in hun eigen studio’s kunnen blijven uitzenden, is er een algemene noodvoorziening voor radio, TV en online ontwikkeld. Hiermee blijft elke omroep in staat haar publiek te bereiken. Wij coördineerden de plannen en zorgden ervoor dat de nieuwe voorziening werkbaar is voor alle regionale publieke omroepen.

RegioStation: voor medewerkers in de regio

RegioStation – de samenwerking tussen WerkStation en de dertien regionale publieke omroepen – versterkt de regionale journalistiek en werkt doorlopend aan de duurzame ontwikkeling van de journalisten van de omroepen.

Journalisten volgden bij RegioStation verschillende trainingen, workshops en inspirerende bijeenkomsten. Medewerkers leerden door de kennis en tools van hun eigen omroep met elkaar te delen. In 2024 kregen met name AI, contentcreatie en podcasts veel aandacht.

Meer vaste arbeidsovereenkomsten

In 2024 behaalden de RPO en de dertien regionale publieke omroepen hun doel om meer mensen aan te nemen op vaste arbeidsovereenkomsten. In 2024 boden de omroepen gezamenlijk 180 werkervarings- en stageplekken aan.

Totale personele bezetting regionale publieke media-instellingen in fte (2024-2025)

	gerealiseerd ultimo 2023	gerealiseerd ultimo 2024	verwacht ultimo 2025
Personele bezetting fte	1.343,44	1.390,19	1.400,70
Delta met vorig jaar		46,75	10,51

Enkele voorbeelden van innovatie en ontwikkeling bij de regionale publieke omroepen:

• RTV Drenthe liet in de zomer van 2024 de nieuwsbulletins op zaterdag en zondag voorlezen door een kunstmatige stem. De nieuwsberichten werden geschreven door de redactie.
• Omroep Brabant was in 2024 de eerste journalistieke organisatie in Nederland die experimenteerde met het inzetten van een AI-presentator.
• Apps van tien regionale omroepen zijn beschikbaar via CarPlay. De regionale radiozenders zijn daarmee in de auto te beluisteren en het regionale nieuws kan worden voorgelezen.
• Het traineeship bij Omroep Brabant is volledig gericht op persoonlijke groei en vakinhoudelijke ontwikkeling. Trainees maken vlieguren op een (redactionele) afdeling die past bij hun interesses. Daarnaast staat één dag per week in het teken van opleidingen en cursussen, die worden gegeven door interne collega’s en externe professionals.
• NH Media-journalist Mohammad Al Moussa en stagiair Nagham Alsahli maakten een serie over nieuwe Noord-Hollanders die over hun leven in Syrië, het oorlogsgeweld, de reis naar Europa en het vinden van hun weg in Nederland vertellen. Al Moussa en Alsahli vluchtten beiden ook uit Syrië.
• Veel jongeren uit het Jongerenpanel Media willen in de media werken. Een van hen startte als columnist bij Omroep Zeeland. Eens in de acht weken schrijft ze een column over hoe het is om te wonen en werken als jongere in Zeeland en wat haar opvalt in het Zeeuwse nieuws.

Samenwerking

De dertien regionale publieke omroepen werken op verschillende manieren samen met elkaar én met andere partijen.

Bureau Regio

Een belangrijke journalistieke samenwerking is Bureau Regio. Deze redactie werkt namens de regionale omroepen iedere dag op de nieuwsvloer van NOS en onderhoudt nauw contact met alle omroepen. Het team wisselt audio en video uit tussen omroepen, verzorgt online berichtgeving en is verantwoordelijk voor het nieuws van de regionale omroepen in het NOS Journaal. De focus van Bureau Regio verschuift steeds meer naar inhoudelijke samenwerking aan de voorkant van het journalistieke proces, zoals ook is vastgelegd in de journalistieke alliantie.

Voorbeelden van andere samenwerkingen:

• L1 en Omroep Brabant werkten in 2024 samen aan het eerste seizoen van ‘O(n)s Feest’, een programma over de verbondenheid van vastelaovend en carnaval. Het programma belicht de verschillen en overeenkomsten tussen het feest in beide provincies.
• Onder de naam FUNHA werken RTV Utrecht, NH Media, Omroep Flevoland en de Amsterdamse stadszender AT5 samen op het gebied van reclame.
• Eind 2024 startten vijf experimenten met Bureaus Lokaal in Friesland, Overijssel, Zuid-Holland/regio Den Haag, ZuidHolland/regio Rotterdam-Rijnmond en Brabant.
• Om de personalisatie van web en app te verbeteren gebruiken de regionale omroepen NPO ID. Dit door NPO ontwikkelde inlogsysteem zorgt er onder meer voor dat gebruikers vrij van commerciële invloed op maat gemaakte regionale content kunnen bekijken en luisteren. In 2024 namen de omroepen een definitief besluit; in 2025 nemen ze NPO ID in gebruik.
• NPO, NLPO en RPO startten samen een project voor verantwoord redactioneel gebruik van AI. Het resultaat is in 2025 beschikbaar voor het gehele publieke mediabestel.
• Een journalist van Rijnmond ging in het voorjaar van 2024 in gesprek met mensen uit de regio over vragen als: Hoe ervaar jij journalistiek? Hoe kan regionale nieuwsmedia beter aansluiten bij jouw behoeftes en leven? Wat vind je dat er goed gaat en waar zou je meer aandacht voor willen? DichterBijNieuws organiseerde deze dialoog.

Andere voorbeelden van samenwerking staan in de bijlage Rapportage prestatieafspraken.